Wonen in een monumentale wijk is bijzonder, maar brengt ook zorgen met zich mee.
We denken even terug aan de tientallen huizen, die in afwachting van renovatie-vergunningen jarenlang leeg stonden.
Vergunningseisen voor onderhoud en renovatie van monumenten zijn gebaseerd op de landelijke Erfgoedwet, en worden bepaald door de Gemeente. In Haarlem worden Gemeentelijke monumenten gelijk gesteld aan Rijksmonumenten.
Als het gaat om het verduurzamen van bewoonde monumenten is de Patrimoniumbuurt proefgebied 1. Een goede reden voor een paar leden van de bewonerscommissie om een praatje te maken met de Monumenten Afdeling van de Gemeente Haarlem.
Omdat er in het verleden heel wat verwoest en gesloopt is, is men nu extra zuinig op alles van historische waarde, en hebben verbouwingen zowel binnens- als buitenshuis ingewikkelde vergunningen nodig. Er zit gelukkig wel enige ruimte in de vergunningverlening, bijvoorbeeld als het gaat om een goede balans tussen behoud en woningverbetering.
We begonnen over de voordeuren.
In voordeuren sneuvelt er nog wel eens een ruitje. Het wordt door Pré Wonen gewoon weer vervangen door enkel glas, om niet wéér in een vergunningen-impasse te komen.
De originele voordeuren, die ruim honderd jaar geleden in de sponningen zijn gehangen, waren gesloten met een piepklein raampje. In de gangen was het altijd donker.
4 vergelijkbare originele deuren zijn nog te zien onder de poorten in de Talmastraat, alleen hebben deze een ronde bovenkant.
De overige voordeuren zijn rond 1974 vervangen door de deuren die we nu hebben. Dat was een tijd dat onze wijk nog geen monumentale status had.
Nu de Patrimoniumbuurt inmiddels wél als monumentaal wordt beschouwd, mogen de deuren alleen vervangen worden door exacte kopieën van de deuren uit 1923.
Om zinvol bezig te zijn, zouden de kopieën van de originele deuren ook isolerend, inbraakwerend en geluiddempend moeten worden.
En voor veel van onze oude woningen zouden ze op maat gemaakt moeten worden, want de kozijnen zijn allang niet meer allemaal even recht. In sommige gevallen zou de nieuwe voordeur in een wiebertje-vormig kozijn gezet moeten worden. Er komt dus ook nog een flink bedrag aan arbeidsloon bij.
Alles bij elkaar wordt dat een kostbare zaak, en de bewonerscommissie ziet het niet gebeuren.
Wat misschien wel haalbaar is, is om de huidige voordeuren van dubbel glas te voorzien.
Dubbel glas breekt minder snel, en dat betekent ook dat we minder houten schotten en witte glaslatten zullen zien.
Dat snapt de Afdeling Monumenten van de gemeente Haarlem ook, en iedereen ziet winst op het gebied van energie-efficiëntie.
Een vergunning om dubbel glas in de voordeuren te mogen plaatsen is nodig vanwege het Beschermd Stadsgezicht. Het moet de eenheid in het aangezicht waarborgen.
We gaan kijken wat we kunnen doen om een vergunning te krijgen.
Tot slot deden we de ambtenaren een suggestie: misschien zouden vergunningen voor verbouwingen binnenshuis in de Patrimoniumbuurt achterwege kunnen blijven, als de Gemeente één woning aankoopt, en die in oorspronkelijke staat herstelt. Geïnteresseerden en studenten bouwkunde kunnen dan zien hoe deze huizen ooit waren.
En onze buurt zou het aangekochte pand mooi kunnen gebruiken als buurthuis (met dank aan Laura voor het idee)!
Dat ziet de Monumenten Afdeling helaas niet als een optie…